كلسترول بالاي خون و مشكلات آن براي بدن
بالا رفتن ميزان كلسترول بد خون موجب بيماري ها و سكته هاي قلبي و مغزي مي شود. اگر شما فكر مي كنيد كه كلسترول خونتان بالا است فورا براي انجام آزمايش به پزشك مراجعه كنيد.
كلسترول بالاي خون كاملا بيسروصدا افزايش مييابد و مشكلساز ميشود، اما سوال اينجاست چگونه ميتوان متوجه وجود كلسترول بالاي خون شد؟ آيا اين مشكل علائمي نيز بروز ميدهد؟
كلسترول بالاي خون به خودي خود بيماري نيست. اين مشكل بيشتر يكي از عوامل خطرساز براي بروز بيماريهاي قلبي و سكته مغزي محسوب ميشود.
كلسترول بالاي خون بيماري نيست
قبل
از هر چيزي بايد بگوييم كه بدن ما به كلسترول يا همان چربي خون نياز دارد
تا بتواند بدرستي به وظايف خود عمل كند. بنابراين چربي خون به خودي خود مضر
نيست. مشكل زماني بروز ميكند كه اين چربي از حد طبيعي خود خارج ميشود و
ميزان آن بالا ميرود. در واقع كلسترول بالاي خون به خودي خود بيماري نيست و
علامت خاصي ندارد، اما همين مشكل ساده ممكن است عاملي براي بروز سكته مغزي
و قلبي شود، زيرا تجمع چربيها در جداره عروق كه به آن تصلب شرايين گفته
ميشود در روند گردش خون و حمل درست اكسيژن به بافتهاي حياتي بدن اختلال
پديد ميآورد و باعث بروز سكته ميشود.
به طور كلي بايد گفت خيلي از افراد تا وقتي دچار انفاركتوس ميوكارد (سكته قلبي) يا سكته مغزي نشوند متوجه ميزان بالاي كلسترول خون خود نميشوند. با اين همه، بهتر است به وجود برخي از نشانهها و علائم در وجود خود هوشيارتر باشيد كه در ادامه به آنها اشاره ميكنيم.
درد در ناحيه قفسه سينه
وقتي
كلسترول خون بيش از اندازه بالا ميرود باعث تجمع چربي در رگهاي قلب
ميشود و كمكم آنها را مسدود ميكند. وقتي در گردش خون اختلالاتي بروز
ميكند علائمي نيز با خود دارد. مهمترين و رايجترين علامت اين مشكل وجود
درد در ناحيه قفسه سينه است و وقتي بروز ميكند كه عضلات قلبي به ميزان
كافي اكسيژن دريافت نميكنند. اگر درد در ناحيه قفسه سينه در طول يك فعاليت
بدني و كوتاهمدت بروز كند، امكان دارد در نتيجه آنژين قفسه سينه باشد كه
نياز به بررسي پزشك دارد، اما اگر اين درد از بين نرود و طولاني شود، ممكن
است علامت انفاركتوس ميوكارد باشد.
در واقع ميتوان گفت كه علائم كلسترول بالا مساوي با علائم سكته است كه عبارت است از خستگي زياد، اضطراب ـ به طوري كه فرد احساس حالت تهوع داشته باشد ـ نفسنفس زدن، تعريق زياد و احساس تنگي قفسه سينه. اگر علائم ديگري مانند درد ناگهاني در فك، شانه، بازوي چپ و كمر احساس كرديد، حتما بدون فوت وقت با اورژانس تماس بگيريد.
كلسترول بالا؛ مغز در آمپاس
اگر
كلسترول بالا در ناحيه عروق سر تجمع داشته باشد و كمكم رگهاي اين ناحيه
را مسدود كند، علائم ديگري نيز بروز خواهد كرد. انسداد عروق سر و قطع موقت
خونرساني به مغز، باعث ايجاد حملات ايسميك گذرا ميشود كه خبر از سكته
مغزي قريبالوقوع ميدهند. ميتوانيد با بروز علائمي كه نشاندهنده
كلسترول بالا و حملات مغزي است مشكل را شناسايي كنيد.
در اين صورت با علائمي مانند كاهش قدرت و حساسيت يكي از بازوها يا پاها، از دست دادن حساسيت بخشي از صورت يا كل بدن روبهرو خواهيد شد و مشكلات ديگري مانند اختلال در قدرت تكلم، اختلال در حفظ تعادل، مشكل راه رفتن، اختلالات بينايي و از دست دادن ناگهاني بينايي يك چشم و سرگيجه نيز بروز خواهد كرد. اين علائم معمولا خيلي زود و قبل از 24 ساعت ناپديد ميشوند، اما به اين معني نيست كه مشكل برطرف شده است.
بهترين راه آزمايش خون است
به
طور كلي كلسترول بالاي خون هيچ علامت مشخصي ندارد و علائم قطعي آن زماني
بروز ميكند كه منجر به سكته ميشود. در واقع علائم كلسترول بالا همان
علائم سكته است. متاسفانه از آنجا كه كلسترول بالاي خون علامت خاصي ندارد،
اكثر افراد آن را ناديده ميگيرند، اما نبايد اين مشكل موذي و بيسروصدا را
ناديده گرفت. بهترين راه تخمين ميزان كلسترول خون همان آزمايش خون است.
اولين آزمايش شامل ميزان كلسترول توتال يعني HDL و LDL است كه اولي
نشاندهنده كلسترول خوب و دومي نشاندهنده كلسترول بد و مضر خون است.
كلسترول بد كلسترولي است كه مازاد آن به جداره رگها ميچسبد و باعث بروز
تصلب شرايين ميشود.
كلسترول خوب وظيفه جبران مازاد چربي موجود در اندامها را دارد و آن را به سمت كبد ميبرد تا از بدن دفع شود. صرفا با آزمايش خون ميتوانيد ميزان دقيق كلسترول خونتان را بدانيد. توجه داشته باشيد كه ميزان طبيعي كلسترول براي همه افراد يكسان نيست. عوامل خطرساز ديگري مانند استعمال دخانيات، سن، كمتحركي و… نيز نشان ميدهد كه اين ميزان كلسترول براي فردي طبيعي است يا خير.
سيب: شاهميوه كاهشدهنده كلسترول
يك
عدد سيب صد گرمي حاوي حدود 40 تا 50 كيلوكالري است. نتايج پژوهشي كه در
Journal of Nutrition به چاپ رسيده است نشان ميدهد كه اين ميوه بهشتي
تاثير زيادي در مقابله با بيماريهاي قلبي ـ عروقي دارد. سيب باعث كاهش
جذب كلسترول و
چربيها در رودهها ميشود. اين ميوه همچنين سرشار از فيبرها،
ويتامينها و آنتياكسيدانهاي مفيد است كه بويژه در پوست آن قرار
دارند.
سيب به دليل داشتن فروكتوز و كربوهيدرات انرژيزاست. به همين دليل فعاليتهاي فيزيكي را بيشتر ميكند. وقتي فعاليتهاي جسميتان بالا باشد بيشك چربي خونتان نيز كاهش خواهد يافت. اين ميوه علاوه بر اين كه احساس سيري طولانيمدتي پديد ميآورد، رفع عطش ميكند و خطر ابتلا به سرطان كولون را نيز كاهش ميدهد. نتايج پژوهشها نشان ميدهند ميزان چربي خون افرادي كه روزانه سيب مصرف ميكنند در شرايط طبيعيتري قرار دارد. نتايج همين پژوهشها همچنين نشان ميدهد كه اين ميوه به اندازه قرصهاي استاتين به كنترل چربي خون كمك ميكند.
سيب يا استاتين؛ مساله اين است
نتايج
يك پژوهش انگليسي نشان ميدهد افراد بالاي 50 سال كه روزانه يك عدد سيب
ميل ميكنند، بهتر ميتوانند چربي خونشان را كنترل كنند. به عقيده اين
محققان مصرف روزانه استاتين، يعني همان داروي معروف ضدچربي، باعث نجات جان
9400 نفر از مرگ ناشي از بيماريهاي قلبي ـ عروقي ميشود و با مصرف روزانه
يك عدد سيب نيز از مرگ 8500 نفر جلوگيري ميشود. مقايسه اين ارقام نشان
ميدهد كه مصرف روزانه يك عدد سيب نيز به همان اندازه استاتين موثر است.
البته منظور اين نيست كه پرهيز غذايي نداشته باشيد، تحرك بدنيتان كم باشد و با كلسترول بالاي خون بخواهيد با مصرف سيب از مشكل جلوگيري كنيد. مصرف يك عدد سيب در چارچوب تغذيه سالم و تحرك بدني كافي ميتواند شما را از گزند افزايش كلسترول خون و همچنين ابتلا به بيماريهاي قلبي ـ عروقي نجات دهد. به خاطر اينكه سرشار از فيبر پكتين و فيبرهاي محلول در آب است كه باعث كاهش جذب چربيها ميشود.
اين ميوه كمكالري خواص آنتياكسيداني بالايي دارد كه خطر بيماريهاي قلبي ـ عروقي را كاهش ميدهد. اگر آزمايش خون دادهايد و مشخص شده است چربي خونتان بالاست، لازم است كه طبق نظر پزشك دارو مصرف كنيد تا اين ميزان به حد نرمال برسد. سپس ميتوانيد با اصلاح تغذيه و افزايش تحرك بدني و همچنين افزودن روزانه يك تا دو عدد سيب به برنامه غذاييتان از سطح مناسب چربي خون مطمئن شويد.